Bebeğim İçin Hangi Oyuncağı Seçmeliyim?

1 AYLIK

Neler yapabilir?

Yeni doğan bir bebek kısa sürede olsa bir noktaya odaklanabilir.

Yüzüne 15 cm yakın olan bir nesneyi görüp kısa sürede olsa takip edebilir.

Hafif ritimli yumuşak ses ve müziklerden hoşlanır.

İnsan sesini özellikle annesinin sesini tanır.

Hangi oyunları oynayabilirsiniz?

Yenidoğan bir bebek için annesi herşeyi ve elbette en önemli oyun partneridir. Bu ayda bebeğin göz kaslarını geliştirmek için göreceği mesafeden “beni izle” oyunları oynanabilir.

Bebekler için hazırlanan cdleri bebeğinizi emzirirken yada uyuturken dinletebilirsiniz.

Siz ninni yada şarkı söyleyebilirsiniz.

Doğru oyuncak hangisidir?

Yeni doğan bir bebeğe alınabilecek ilk oyuncaklar yatak dönencesi, yumuşak, renkli fazla detay şekilli olmayan çıngırak yada el oyuncakları, yatak kenarı oyuncakları, ışık ve şekil yansıtıcıları, bebek müzikleri olabilir. Titraşimli müzikli anakucakları yada ev tipi salıncaklar bu aydaki bebeğiniz için sakinleştirici olabilir.

2 AYLIK

Neler yapabilir?

Gülmenize gülücükle karşılık verebilir.

Gördüğü nesneleri daha uzun süre ve daha geniş bir açıdan takip edebilir.

Bu ayda boyun kaslarını geliştirdiğinden başını dik tutma çalışmaları yapar.

Avucunun içine oyuncak konulduğunda bir süre tutabilir.

Hangi oyunları oynayabilirsiniz?

Bu ayda bebeğin fiziksel gelişimini öne çıkaran oyunlar daha çok tercih edilir.

Göz kaslarını geliştirmek için “beni takip et” oyunları, duyma yetisini geliştirmesi ve değişik sesleri ayırtedebilmesi için şarkılı, ninnili kucak oyunları, bu ayın sonuna doğru motor becerilerini geliştirmesi için kol-bacak hareketleri ile oynanan jimnastik oyunları tercih edilebilir.

Doğru oyuncak hangisidir?

2 aylık bir bebeğe tutma becerisini geliştirmesi için çıngıraklı dişlikli onun minik el ve parmaklarına uygun el ve puset oyuncakları, büyük desenli, zıt ve parlak renkli, hışırdayan farklı dokudaki peluş oyuncaklar, dikkatini çekmek için ziller, dönenceler, bütün vücut kaslarını harekete geçirmek için oyun halıları alınabilir.

3 AYLIK

Neler yapabilir?

Yüksek sesle güler.

Kafasını boynunun üstünde dik tutar.

Yüzüstü yatarken vücudunu 45 derece kaldırabilir.

İki elini birbirine kavuşturabilir.

Daha uzun ve dikkatli bir nesneyi takip edebilir.

Sesin geldiği yöne dönebilir.

Hangi oyunları oynayabilirsiniz?

3. ayına gelmiş bir bebek çevresine daha fazla ilgi göstermeye başlar. Renkli, fazla karmaşık olmayan oyuncaklarla, çıngıraklı patiklerle veya eldivenlerle duyularını keşfetmeye ve geliştirmeye yönelik oyunlar oynayabilirsiniz. Cee-e oyunları dikkatini yoğunlaştırmaya ve nesne devamlılığını sağlamaya yönelik oyunlardandır.

Doğru oyuncak hangisidir?

3 aylık bir bebek, renkli, sesli oyuncaklara ilgi gösterir. Oyun halıları, yansıtıcılı oyuncaklar, kavrayabileceği dişlikler, yumuşak bebişler, hayvanlar, üç boyutlu renkli kitaplar oyuncak seçiminde düşünülebilir.

4 AYLIK

Neler yapabilir?

Kol ve bacakları ile yüzme hareketleri yapabilir.

Başını omzunun üstünde rahatlıkla dik tutar. Boyun kaslarını artık iyi kontrol eder, oturduğunda yada kucakta tutulduğunda başını tutabilir.

Bu aydaki bebek insanlarla etkileşimden hoşlanır. Kendisiyle ilgilenene gülümser ve güler.

Bebeğinizle sık sık konuşun. Abartılı mimiklerle, gözlerine bakarak onunla iletişim kurun. Onu ismi ile çağırın. Bu diyaloglar onun sosyal gelişimini hızlandırır. Dil gelişimini etkiler.

Verilen oyuncağı veya eşyayı kavrar. Ona sık sık değişik dokulu, sesli,renkli ve de güvenli oyuncak yada nesneler verin. Bunların şekillerini ve kıvamlarını öğrenmesini sağlayın.

Hangi oyunları oynayabilirsiniz?

Bu ayda bebekler tekrardan hoşlanırlar ve tekrar bebeğin hafızası ve öğrenmesi için gereklidir. Sık sık söylenen bir şarkı, tekrarlanan bir ritm, oynanan bir oyun, incelenen üç boyutlu kitap onun gelişimini etkileyecektir. Su oyunlarından hoşlanırlar. Neden-sonuç ilişkisi kurmasına yardımcı olacak oyunlar seçebilirsiniz. Bebeğinizle sık sık konuşun. Ona çevrenizdeki eşyaları ve olayları tanıtın.

Doğru oyuncak hangisidir?

4 aylık bir bebeğe daha karmaşık renkli oyuncaklar, çıngıraklar, dişlikler, yumuşak toplar, üç boyutlu kitaplar, sesli kitaplar, minik parmak kuklaları, el ve ayak kuklaları alınabilir.

5 AYLIK

Neler yapabilir? 

Başını boynunu ve gövdesini daha iyi kontrol eder.

Desteklendiğinde oturur.

Sırtüstü dinlenirken ayaklarını ağzına götürür.

Sese doğru döner.

Nesneleri ağzına götürerek araştırır.

Değişik pozisyonlarda yatması ve oturması için ona yardım edin. İlgi göstereceği bir şeyi ona yakın bir yere koyun, onu almak, tutmak için yuvarlanması uzanması, emeklemesi değişik kas gruplarının çalışmasını sağlayacaktır.

Hangi oyunları oynayabilirsiniz?

Bebeğinize giderek artan karmaşıklıkta nesne resimleri gösterip, bu resimler hakkında onunla konuşun. Bu aylarda bebeğiniz bilgi edinirken görme ve duyma duyularını yoğun kullanır.

Bebeğinizi sık sık aynanın karşısına götürün. Her ikinizi de görmesini sağlayın. Aynalar bebeklerin kendilerini tanımalarında etkili araçlardır. Sıcak soğuk, ıslak kuru gibi kavramları öğreten oyunlar oynayabilirsiniz.

Doğru oyuncak hangisidir?

5 aylık bir bebeğe dokunduğunda ses ve ışık veren düğmeli aktivite oyuncakları, yansıtıcılı oyuncaklar, tekmelediğinde ses ve ışık çıkaran oyuncaklar alınabilir. Zıplamaktan hoşlanan bebekler için hoppalalar düşünülebilir.

6 AYLIK

Neler yapabilir?

Sırtüstünden karınüstüne yuvarlanır.

Desteklenmediğinde kısa süreli oturur ancak denge için öne doğru eğilir ve düşebilir.

Otururken nesnelere doğru uzanır.

Eşyaları bir elinden diğerine geçirir.

Düşen bir nesneyi arayabilir.

Aynaya baktığında gülümser.

Sesleri taklit eder.

Hangi oyunları oynayabilirsiniz?

Bebeğin görüş alanı içindeki ilginç nesneleri hareket ettirin. Kaybedin, tekrar ortaya çıkarın. Hareketten, takipten hoşlanan bebeğiniz kaybolan nesneleri arayacak, dikkatini yoğunlaştıracak, nesne devamlılığını öğrenecektir.

6.ayına gelmiş bebeğinize artık sık sık kitap okumalısınız. Bebeğinize kitap okumak için hiçbir ay erken sayılmaz. Yüksek sesle ve işaretlerle kitap okumak en basit ve en etkili gelişim uyaranlarından biridir. Hergün bir kere bebeğinizle kitap okumak onun kitap sevgisi kazanmasına ve ileriki yıllarda kitap okuma alışkanlığı edinmesinde çok etkili olacaktır.

Doğru oyuncak hangisidir?

Emekleme oyuncakları, beni takip et oyuncakları, üstüste dizilen küpler, üç boyutlu ve sesli kitaplar, el aktivitesini geliştirecek el ve parmak oyuncakları, küçük parçaları olmayan bebekler, yumuşak toplar, arabalar tercih edilebilir.

7 AYLIK

Neler yapabilir?

Ayakta tutarken olduğu yerde yaylanır.

Desteksiz oturur.

Ellerini kavrar.

Eşyaları birbirine vurur.

Adına tepki verir.

Daha önce bilmeden yaptığı hareketleri artık bilerek yapmaya başlar.

İlgi çekmek için taklitler yapabilir. Farklı sesler çıkarabilir.

Hangi oyunları oynayabilirsiniz?

Bu aylar bebeğin yürümeye geçiş dönemidir. Onu teşvik edici oyunlar oynayın. Elinden tutun. Bir nesnenin veya kişinin peşinden onu tanıtarak ilerleyin.

Vücudunuzdaki ve yüzünüzdeki organları tanıtma oyunu oynayabilirsiniz. Onun ve sizin elini, parmaklarını, gözünü, burnunu vs. Göstererek, adını, adedini, nerede olduğunu belirterek bu uzuvların varlığını ve kontrolünü öğrenmesini sağlayabilirsiniz.

Doğru oyuncak hangisidir?

7 aylık bir bebeğe artık yerde oturarak oynayabileceği aktivite oyuncaklarını, emekleme oyuncaklarını, küpleri, içiçe geçen kapları, dizilebilen halkaları, basit müzik aleti oyuncaklarını alabilirsiniz.

8 AYLIK

Neler yapabilir?

Bacak ve ayaklarını karnına doğru itip, kolları ile ileriye doğru hareket ederek emekleyebilir.

Arkaya doğru da emekleyebilir.

Zil çalar.

Hayır’dan anlar.

Tek başına oturur.

Eline aldığı bisküvüyü çok rahat yiyebilir.

Hangi oyunları oynayabilirsiniz?

Küpleri üstüste dizdikten sonra devirin. Bunu bebeğinizin de yapması için teşvik edin.

Bebeğinizle ayna karşısında yüzün bölümleri oyunu oynayın. Her organı gösterip ismini söyleyin. Bebeğinize baloncuklar yapın. (Suyla ve sabunla hazırlananlar) Bu baloncukları izlemekten, yakalamaya çalışmaktan ve ellediğinde patlamasından mutlaka çok zevk alacaktır. Heyecan duygusunu yaşatan ve neden-sonuç ilişkisi kurduran bir oyundur.

Doğru oyuncak hangisidir?

8 aylık bir bebeğe kendini çevresindeki insanları eşyaları ve olayları öğretecek yansıtmalı, üç boyutlu oyuncaklar, arabalar, bebekler, küpler, bloklar, aktivite masaları, eşleştirme yapabileceği ve değişik şekilleri öğrenebileceği sok çıkar oyuncakları alınabilir.

9 AYLIK

Neler yapabilir?

Bebeğinizin karın üstünde bol vakit geçirmesine izin verdiğinizde 8-9 aylarda emeklemeye başlayacaktır.

İsteyince parmaklarını açar ve objeleri atar veya düşürür.

Baş ve işaret parmakları ile yerden küçük objeleri alabilir.

Parmaklarını deliklere sokar.

Hareketli parçaları olan oyuncaklardan hoşlanır.

Bildiği kelimeleri tanır.

Bir seferde çok sayıda sayfayı birden çevirir.

Hangi oyunları oynayabilirsiniz?

Bebeğinize neden-sonuç ilişkisi kurması için olaylar ve uyaranlar sunun. Kolu çevirisem kapı açılır, düğmeye basarsam ışık yanar gibi... Eşleştirme kavramını öğretecek oyunlar oynayabilirsiniz. Aynı nesne veya resimleri karıştırarak hangileri aynı diye sorup aynı olanları bulmasına yardımcı olun.

Doğru oyuncak hangisidir?

9 aylık bir bebeğe hareketli oyuncaklar tercih edilebilir. Kendi kendine yürüyen düşen bir oyucak onun emekleme ve yürüme sürecini hızlandırır. Kol ve bacak kaslarını geliştirir.daha küçük eşya ve oyuncakları parmakları ile tutmaktan hoşlanır. Yutamayacağı büyüklükte oyuncaklar seçilmelidir. Konuşan kitapları bebekleri dinletebilirsiniz.

10 AYLIK

Neler yapabilir?

Destekle ayağa kalkar.

Kalem tutar ve karalamaya çalışır.

Sevdiği kişilerin adlarını anlar.

Bay bay yapmasını öğrenir.

Daha fazla ünsüz ses çıkarır.

Bilinçli olarak anne baba diyebilir.

Hangi oyunları oynayabilirsiniz?

Bebeğinizin başka bebeklerle bir arada olmasını sağlayın. Büyükler kadar kendi yaşıtlarıyla da iletişim kurmasını sağlayın. Bebeğinizle top oyunu oynayın. Top oyunu el-göz koordinasyonu, motivasyon ve dikkat süresini geliştirir. Cee-e oyununu onun oynamasını sağlayın. Sık sık yürüme egzersizleri yaptırın. İlgi duyacağı bir nesneyi göstererek ona doğru ilerlemesini teşvik edin.

Doğru oyuncak hangisidir?

10 aylık bir bebeğe ilk kalem ve karalama boyama kitabını, kolaylıkla yuvarlayabileceği topunu, sosyal yaşam oyuncaklarını( evcilik, meslek oyuncakları gibi) ve ilk yürüteç-bisikletini alabilirsiniz.

11 AYLIK

Neler yapabilir?

Her iki eli birden tutulduğunda veya mobilyaları tutarak yürür. Tek başına adımlar atmaya çalışır.

Sallanan kapıları ileri geri hareket ettirmekten hoşlanır.

İşaret etmek gibi hareketle verilen emirlere uyar.

Hayır’ın anlamını bilir.

Hangi oyunları oynayabilirsiniz?

Bu aydaki bebekler el çırpma oyunundan hoşlanırlar. Bir kaptan diğerine oyuncaklarını taşıma, dağıtıp tekrar toplama oyunları oynanabilir. Suda batan ve yüzen nesneleri öğreten bat çıkar oyunu oynanabilir.

Doğru oyuncak hangisidir?

11 aylık bir bebeğe itmeli oyuncak, bol düğmeli sesli aktivite oyuncağı, büyük parçalı legolar alınabilir.

12 AYLIK

Neler yapabilir?

Tek başına ilk adımlarını atar.

Bir kutu içine objeleri koyabilir.

2-3 kelime söyleyebilir.

İstediği oyuncağı veya bir eşyayı işaret edebilir.

Basit soruları anlar ve cevap verir.

Basit komutları anlar ve uyar.

Hangi oyunları oynayabilirsiniz?

Bebeğinize geometrik şekilleri öğretebilirsiniz. Çizme yada sok çıkar tarzı eşleştirme kutuları oyunlarınıza yardımcı olabilir. Mini basketbol yada vur devir tarzı mini bowling oyunları yeni yeni yürümeye başlayan bebeklerin ilgisini çeker.

Doğru oyuncak hangisidir?

Fiziksel özgürlüğünü kazanmış bir bebek için hareketli, basit kumandalı, eşleştirmeli, takıp çıkarmalı oyuncaklar, kitaplar, boyamalar alabilirsiniz.

Çocuk Emzirirken Yaşanan Meme Başı Sorunları

Emzirirken yaşanabilecek meme sorunları daha çok emzirme tekniklerinin tam uygulanmayışından ve bebeğin annesini doğru emmemesinden kaynaklanır. Özellikle meme uçlarında oluşan yarık ve çatlakların nedeni budur. Bu da emzirmeyi güçleştirir. Anne, memesinin bebeğin doğru emmesine uyum sağlaması için ilk günlerde kısa süreli ama sık emzirmeye özen göstermelidir. Başlangıçta her bir meme beş dakika emzirilip, ilerleyen günlerde emzirme süresi artırılarak emzirmeye devam edilebilir. Bebeğin kucağa uygun şekilde yerleştirilip, emzirilmesi, memenin çevresindeki kahverengi bölgeyi de alarak emmesinin sağlanması meme ucunun daha az hasar görmesini sağlar.

Meme ucu bakımı nasıl olmalı?

 Meme uçlarının emzirmeye hazır olması sürecinde dikkat edilmesi gereken birkaç nokta var.

Meme başlarınızı sürekli silmeyin. Özellikle her emzirme öncesi ve sonrası sabunlu bezle yapılan temizlik hem meme ucunun kurumasına neden oluyor hem de bebeğin annesinden gelen doğal kokuyu algılamasını engelliyor. Günde bir kere yapacağınız genel temizlik ve her emzirme sonrası meme ucuna süreceğiniz sütünüz yeterli.

Yanlış kremler kullanmayın. Meme ucu bakımı için doktorunuzun da önereceği kremler olacaktır. Bu kremler hassaslaşan meme uçlarını rahatlatmada ve doku onarımında etkili oluyor.

Meme ucunuzu nemli bırakmayın. Islaklık ve nem, bakteri oluşumunu hızlandırdığı gibi hassaslaşan meme uçlarının iyileşmesini de yavaşlatıyor. Bebeğiniz sizi emmediği zamanlarda da göğsünüzden süt gelebilir. Sızıntı şeklinde olan bu akış çamaşırınızı ıslatarak meme ucunuzun nemli bir alanda kalmasına neden olur. Bu nedenle emici ve ıslaklığı içine hapsedip meme başını koruyucu göğüs pedleri kullanmalısınız.

Kullandığınız sutyenlerde meme sağlığını etkiliyor. Pamuklu, toparlayıcı ve emzirmeye uyumlu sutyenler size hem rahatlık hem de konfor sağlayacaktır.

Göğüslerdeki dolgunluk hissi geçicidir

Doğumdan sonra göğüsler kan basıncının artması ve süt üretimine başlanması sonucu sertleşir, büyür ve hassas hale gelir. İlk haftalardaki bu durum emzirmeyle düzelir. Normal bir süreç olan bu durum süt birikimine bağlı olarak oluşmaktadır. Memelerdeki sütü iyi boşaltmak gerekir. Memeler sık sık pozisyon değiştirilerek emzirilmelidir. Gerekirse göğüs sağılmalıdır. Süt akımını rahatlatmak için gerekirse emzirme öncesi masaj ya da sıcak kompres uygulanabilir.

Göğüs ucu yaraları ağrıya neden olur

Zedelenen göğüs ucu bebeğinizi her emzirmeye çalıştığınızda ağrı ve acı yaparak emzirme sürecini tehlikeye sokar. Bebeğin sadece meme ucunu tutarak emdiği veya ilk dört hafta biberondan emmeye alıştığı için annesinin memesini tutmayı başaramadığı durumlarda rastlanan ağrılı meme uçları tedavi edilmezse çatlaklara dönüşür. Ayrıca yanlış kullanılan kremler, bebekten bulaşan pamukçuktan ötürü de meme başı çatlağı görülebilir.

İyi tedavi edilirse bir hafta içinde iyileşir. Bu süre zarfında bebeğinizi öbür göğsünüzden emzirirken bu göğsünüzü de boşaltmalı, meme ucu koruyucu ürünleri kullanarak bebeğinizi bu göğsünüzden emzirmeye devam etmelisiniz. Emziren annelerin en sık yaşadıkları sorun olan ağrılı ve çatlak meme uçlarını tedavi etmek için;

• Bebeğinizi doğru teknikle emzirmeyi öğrenin.
• Emzirdikten sonra bebeğinizi meme ucundan dikkatlice ayırın.
• Emzirmeleriniz kısa süreli ama sık aralıklarla olsun. 
• Bebeğinizi çok acıkmadan emzirin.
• Bebeğinize emzik ve biberon vermeyin. Çok gerekiyorsa fincan ya da kaşık kullanın.
• Az ağrıyan memeden başlayarak emzirmeyi sürdürün.
• Göğsünüz şişmiş bu yüzden bebeğiniz kahverengi bölgeyi tutup ememiyorsa öncesinde göğsünüzü biraz sağıp boşaltın.
• Aşırı ağrı nedeniyle emziremiyorsanız, göğsünüzü pompayla boşaltarak süt üretimine devam etmesini sağlayın.
• Emzirmeden önce müzik dinleyerek, bebeğinizi düşünerek gerginliğinizi azaltın, rahatlayın.
• Memenizi kuru tutun.
• Pamuklu sutyenler kullanın.
• Dar elbiseler giymeyin.
• Her emzirmeden sonra meme ucunuzu sıkarak az miktardaki sütü meme başınıza sürün.
• Ağrınız çok fazla ise doktorunuza danışarak onun önereceği ağrı kesiciler kullanın.

Çökük meme uçları emzirmeye engel değil!

Normal meme başları da düz gibi görünür ama baş ve işaret parmakları arasında tutulduğunda öne doğru çıkarlar. Ancak meme başları içe doğru çökükse, aynı şekilde tutulduğunda öne doğru çıkmak yerine içe doğru gömülürler. Doğumsal olan bu durumun emzirmeyi zorlaştırmaması için her gün göğüs ucuna masaj yapılmalıdır. İki işaret parmağıyla göğüs ucuna yakın kahverengi bölgede zıt yönlere doğru yapılacak germe hareketlerini günde iki defa beşer dakika yaparsanız olumlu sonuç alabilirsiniz. Doğumda hemen sonra bebeğin memeyi emmeye başlaması da meme uçlarının çıkmasına katkı sağlayacaktır. Ancak bebek meme ucunu bir türlü tutamıyorsa ilk biri ki hafta meme ucu başlıkları takılarak bebek emzirilmeye çalışılmalıdır. Bu başlıklar memenin dışarı doğru uzamasına yardımcı olur. 

Bebeğin Diş Çıkarması

Bebeğiniz diş çıkarmaya başlarken ateşlenebilir.Sinirli günler geçirebilir ve ağlar.Bu dönemi biraz daha kolay atlatabilmeniz için yapmanız gereken şeylere şöyle bir göz atalım.

• Küçük parmağınızla diş etlerini ovuşturun.
• Çiğnemesi için sert bir yiyecek verin.Buzdolabında soğuttuğunuz bir havuç daha iyi gelecektir. 
• Sivri uçlu ve bebek ağzına aldığında zarar verecek oyuncakları uzak tutun. Kolay gelsin.. 

Çocuklarda İştahsızlık

İştah, bir yemeğin zevkle, neşeyle  ve arzu edilerek yenmesidir. Lokmayı uzun süre ağzında çeviren, çiğnemek için zaman kazanmaya çalışan, tabağındaki yemeği bir türlü bitiremeyen bir çocuk karşısında önce aklımıza fiziksel bir rahatsızlığın var olup olmadığı gelmelidir. Örneğin; yüksek ateş, kulak ağrısı, boğaz ağrısı, nefes almayı güçleştiren nezle-grip gibi üst solunum yolları enfeksiyonları gibi bir rahatsızlık çocuğun sofrada nazlanmasına neden olur. Böyle durumlarda doktor kontrolünden geçirilen çocuğa, önerilen biçimde  yiyecek verirken çocuğun isteklerini de dikkate almak en uygun yoldur. Hastalık sırasında çocuğu yemek yemeye zorlamanın hiçbir yararı yoktur. İştahla ilgili olarak ebeveynlerin bilmeleri gereken en önemli şey çocukların bireysel farklılıklar gösterdikleridir. Bu nedenle de başka çocuklara bakarak, onların yemek yeme davranışı ile kendi çocuğunuzun  yemek yemesini kıyaslamak, çocuğunuzun daha az yediğini düşünmenize neden olabilir.Bu değişikliğe lütfen dikkat edin:)

ANNE SÜTÜNÜ ARTIRMANIN YOLLARI

Ilk 4-6 ayda anne sütü, bebek için gerekli tüm besinleri içerir ve beraberinde başkaca bir gıda verilmesi gereksizdir. Bebeğinizin sağlıklı gelişmesini, büyümesini ve hastalıklardan en iyi şekilde korunmasını istiyorsanız; bebeğinize mutlaka anne sütü vermelisiniz, yani doğal beslenmeden uzaklaşmamalısınız. Ayrıca her annenin kendi sütü bebeğinin erken, zamanında veya geç olarak doğmuş olmasına bağlı olarak içeriği değişmekte;sonuçta: her annenin sütü özellikle kendi çocuğunun en ideal besin kaynağı olmakta ve başkaca hiç bir besin onun yerini dolduramamaktadır. Ancak annelerin büyük bir çoğunluğu önemli bir yanılgıya düşmektedirler, bunun en büyük sebebinin annelerin bebeklerine karşı duydukları aşırı sevgi ve koruma isteğine bağlı olmasına karşın, sonuçta bebeklerine istemeden çok büyük bir zarar vermektedirler. Bu yanılgı bebeğinin doymadığı kanısıyla ek gıdalara başlanmasıdır. Unutulmamalıdır ki; ağlamanın tek sebebi acıkmak değildir, bunun birçok sebebi olabilir. Örneğin; bebek daha çok kucaklanmak sevilmek isteyebilir, bazı bebekler memeyi sırf keyif için emmek isterler veya bebeğin bir rahatsızlığı olabilir( gaz sancısı, ateş vs.). Bebeğinize kendi sütünüzün yetmediğine lütfen tek başınıza karar vermeyiniz, bu karar için aile büyüklerinizle ve en önemlisi bebeğinizin doktoru ile görüşmelisiniz. Sütünüzün yeterince gelmesi için şu konulara azami dikkat göstermelisiniz:

1- Kendinizi psikolojik olarak emzirmeye hazırlamak, ayrıca emzirme eğitimi ile birlikte meme başının süt vermeye hazır hale getirilmesi için gerekli egzersizleri öğrenmek ve uygulamak için doğumdan önce mutlaka bir çocuk hekimine gitmelisiniz.

2- Sütünüzün gelmesini beklemeden ve kesinlikle şekerli su vermeden bebeğinizi doğar doğmaz ilk yarım saat içinde mutlaka emzirmelisiniz.

3- Doğduğu andan itibaren istedikçe emzirilmelidir. Yenidoğan bebekler genellikle 8-10 öğün emmek isterler. Öğün sayısı daha sonra giderek azalır. Sık emzirme bol süt gelmesini sağladığı gibi, göğüslerin şişmesini ve acımasını da önler.

4- Emzirmeden önce veya sonra ticari mama, inek sütü ya da başka gıdaların verilmesi, bebeğin aldığı süt miktarını azaltır. Bu durum da daha az süt gelmesine neden olur. Bu tür ek gıdaları, bebek 4-6 aylık olmadan başlamamak gereklidir.

5- Başkaca sıvılar vermek için biberon kullanılmamalıdır, bebeğin meme emmesini tümüyle kesebilir. Biberonun gerektirdiği emme şekli meme emilmesinden daha farklı ve kolay olduğu için biberonu tercih etmelerine neden olabilir.

6- Geceleri emmek isteyen bebeği annenin emzirmesi çok önemlidir. Bu durum hem bebeğin psikolojik dengesinin sarsılmaması hem de annenin süt veriminin artması açısından son derece önemlidir. Geceleri emzirmenin anne açısından güçlüğü ve nahoş durumu nedeniyle babanın ve aile büyüklerinin bu konuda anneye yardımcı ve destek olması çok yararlı olacaktır. Zaten bu nahoş durum 2. ayın sonuna doğru yavaş yavaş ortadan kalkacak ve geceleri emme ihtiyacı azalacaktır. Ancak bu konuda bazen aileler büyük bir yanlışlık yapmaktadırlar. Geceleri emzirmek yerine biberon ile beslemektedirler. Böylece hem annenin süt verimi azalmakta, hem çocuğa mikrop kaynağı olabilecek doğal olmayan beslenme yapılmakta hem de bebek en yararlı olan anne sütünden mahrum bırakılmaktadır.

7- Anne bebeğini emzirdiği dönemde kendi beslenmesine de özel bir önem göstermelidir. Emziren anne, günde en az iki litre sıvı, en az iki bardak süt içmeli veya yoğurt ve peynir gibi süt ürünlerini yemelidir. Protein gereksinimini karşılamak için kuru fasulye, nohut, mercimek gibi kuru baklagiller, et, tavuk, balık gibi yiyeceklerden her öğünde yemelidir. Bol bol sebze ve meyve ihmal edilmemelidir. Ayrıca sütünün az geldiği düşüncesinde olan annelerin şekerli gıdalardan ( pekmez, bal, reçel gibi...) daha fazla tüketmesi tıbben tam kanıtlanmış olmamakla birlikte faydalı olacaktır.

8- Emziren annenin ruhsal yönden desteklenmesi, huzurlu bir ortam sağlanması ve mutlu edilmesi de son derecede önemlidir.

9- Her emzirmede bir önceki beslenmede en son verilmiş memeden başlanmalıdır.

10- Bebeğin emme gücüne bağlı olmakla birlikte her emzirme yaklaşık 20-30 dakika sürmelidir.

İNEK SÜTÜ VERİLEN DURUMLAR VE DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR

Eğer ilk 4-6 ayda annenin sütünün yeterli olmadığı anne, aile büyükleri ve en önemlisi bebeğin hekimi tarafından tespit edilmişse; o zaman en uygun besin gününe göre hazırlanmış ticari mamalardır. Çünkü ticari mamalar diğer besinlere göre anne sütüne en çok benzetilmiş olanıdır. Bu tip beslenme bebeğin ailesinin maddi durumu nedeniyle yapılamıyorsa inek sütü verilmelidir. Ancak inek sütü ile beslenme yapılırken birçok konuya önemle dikkat edilmelidir:

1- Ilk ay inek sütü yarı yarıya sulandırılmalıdır (bir bardak süte bir bardak kaynatılmış su katılmalı).

2- 2.-3. aylarda ise 1/3( üçte bir) oranında sulandırılmalıdır(iki bardak süte bir bardak su katılmalı).

3- Uygun şekilde sulandırılmış süt, kabardıktan sonra 5 dakika daha karıştırılarak kaynatılmalıdır.

4- Kaynatma işleminin son birkaç dakikasında normal bir çay bardağının alabileceği her süte (yaklaşık 100 gr), bir tatlı kaşığı( yaklaşık 5 gr) silme şeker ve ayrıca bir çay kaşığı zeytinyağı gibi bitkisel bir yağ eklenmelidir.

5- Ağzı açık bırakılan ve süratle soğutulmayan sütlerde sporlu bakteriler hızla çoğalır. Bu nedenle, soğutma buzdolabında veya süt kabı ağzı iyice kapatılarak akar su altında tutularak hızla soğutulmalıdır.

6- Kaynatılan sütte oluşan kaymakta ısıya dayanıklı bakteriler ve sporlar bulunabileceği için bebeklere verilen sütün kaymağının alınmış olmasına dikkat edilmelidir.

5- İnek sütünde demir ve vitaminler bebek için yetersiz olduğu için bebek beslenmesinde tek başına kullanıldığında doktor önerisiyle 15-20. günlerden itibaren meyve suları ve tüm vitaminleri içeren damla veya şuruplar verilmeli, ayrıca gerekirse hekim tarafından demir preparatı eklenmelidir.

6- Ek besinlere başlama zamanı, anne sütü ya da ticari mama ile beslenen bebeklerden biraz daha erken olabilir( muhakkak doktorunuza danışınız).

7- Inek sütü biberon ile veriliyorsa biberonun temizliğine çok dikkat edilmelidir. Her beslenmeden önce su, biberon ve emzik 10 dakika kaynatılarak mikroplardan arındırılmalıdır.

8- İnek sütü ve diğer mamalar oda ısısında birkaç saat kaldıktan sonra bozulduğu için bu gıdalar her zaman taze hazırlanmalı, bekletilmemelidir. Ancak sağılan anne sütü oda ısısında en az 8 saat bozulmadan kalabilir.

Bu döküman Anadolu Tıp Merkezi Çocuk Bölümü tarafından tazırlanmıştır.Ticari olmayan amaçlarla çoğaltılabilir. Uz. Dr. Hayri Levent Yılmaz